Ponedjeljak 11.11.2024.

Obljetnica oslobođenja Italije

Obljetnica oslobođenja Italije (tal. Anniversario della liberazione d'Italia), nacionalni praznik u Italiji kojim se komemorira svršetak Drugog svjetskog rata i nacističke okupacije ove zemlje. Poznat je i pod nazivima Fešta oslobođenja (tal. Festa della Liberazione), obljetnica otpora (tal. anniversario della Resistenza) ili jednostavno Dvadeset i peti aprila (tal. Venticinque aprile)

Datum je bio odabran po konvenciji jer je na taj dan Narodnooslobodilački odbor gornje Italije (tal. Comitato di Liberazione Nazionale Alta Italia, akr. CLNAI) službeno proglasio ustanak u radijskom priopćenju, objavivši da je CLNAI preuzeo vlast i najavivši smrtnu kaznu za sve fašističke vođe, uključujući Benita Mussolinija koji je strijeljan tri dana poslije.

Do 1. maja sva je sjeverna Italija bila oslobođena, uključujući Bolognu (21. aprila), Genovu (23. aprila), Milano i Torino (25. aprila) te Veneciju (28. aprila). Oslobođenjem je bilo okončano dvadeset godina fašističke diktature i pet godina rata. Ono simbolički predstavlja početak historijskog putovanja koje je dovelo do referenduma 2. juna 1946., kada su Talijani odabrali ukinuće monarhije i stvaranje Talijanske Republike, nakon čega je uslijedilo prihvaćanje Ustava Talijanske Republike 1947.

Sadašnji datum odabran je 1946. i otada se u većini talijanskih gradova organiziraju marševi i parade. Nacionalnim praznikom proglašen je bio 22. aprila 1946. na osnovi dekreta »Dispozicija o materiji svečanih obljetnica« (tal. Disposizioni in materia di ricorrenze festive). U tom se aktu izriče sljedeće: »Radi proslave potpunog oslobođenja talijanskog teritorija, 25. aprila 1946. proglašava se nacionalnom svečanošću.« (tal. Per celebrare la totale liberazione del territorio italiano, il 25 aprile 1946 è dichiarato festa nazionale). Aktom 260 od 27. maja 1949. obljetnica je postala stalni, godišnji nacionalni praznik.

Talijanke u pokretu otpora, Milano
Svaki dan u godini
Uvijek - partizani
Marševi povodom Festa della Liberazione
"Zadržite svoj grad čistim"
Talijanski partizani u marševima
Grb Republike Italije